Based on article 143 of Islamic Punishment Law (2013), if committed crimes by legal persons’ representatives are in name or benefit of such persons, penal responsibility should be considered. Article 14 of law has admired conviction of legal persons to pay blood-money and compensation by causality relationship between behavior and posed damages. However, whether Hadd crimes committed by legal person’s representatives can be designated to such legal person, is the greatest challenge of article on assigning crime to legal persons. Argument by article 143, and the special nature and features of Hadd crimes, has yielded to disputes among jurists. Some believe assigning Hadd crimes to legal persons is absolutely unacceptable while by referring to this article, others have accepted assigning such crimes to natural persons. Research findings indicate that one should divide Hadd crimes to two categories namely those Hadd crimes that are or are not assignable to a person. The first group crimes cannot be assigned to a legal person while it is possible to assign the second group crimes to legal persons.
ابن اثیرجزری، مبارک بن محمد؛ النهایه فی غریب الحدیث و الاثر؛ ج1، چ1، قم: موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، بیتا.
ابنسعید حمیری، نشوان بن سعید؛ شمس العلوم و دواء کلام العرب من الکلوم؛ ج3، چ1، بیروت: دارالفکر المعاصر، 1420.
ابنفارس، ابوالحسین احمد بن فارس بن زکریا؛ معجم مقاییس اللغه؛ ج2، چ1، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، 1404.
اردبیلی، محمدعلی؛ حقوق جزای عمومی؛ ج2، چ29، تهران: میزان، 1392.
پوربافرانی، حسن و سیفی، مهدیه؛ «گونه شناسی مجازات شخص حقوقی»؛ آموزههای حقوق کیفری، ش9، بهار و تابستان 1394، صص 128ـ101.
جعفری، مجتبی؛ «مبانی و اصول مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در قانون مجازات اسلامی ایران»؛ پژوهشنامه حقوق کیفری، ش14، پاییز و زمستان 1395، صص 32ـ7.
جوهری، اسماعیل بن حماد؛ الصحاح تاج اللغه و صحاح العربیه؛ ج2، چ1، بیروت: دارالعلم للملایین، 1410.
حاجیدهآبادی، احمد؛ «تاملی درباره محاربه و آثار و تحولات آن در قانون مجازات اسلامی 1392»، در: مجموعه مقالات فقه و تدبیر، یادنامه حضرت آیت الله موسوی اردبیلی، 1396.
حاجیدهآبادی، احمد؛ قواعد فقه جزایی؛ چ1، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1387.
حرعاملی، محمد بن حسن؛ وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه؛ ج28، چ1، قم: مؤسسه آلالبیت(ع)، 1409.
حسینی، سید محمد؛ سیاست جنایی در اسلام و در جمهوری اسلامی ایران؛ چ2، تهران: سمت، 1390.
حلی اسدی، جمال الدین احمدبن محمد؛ المهذب البارع فی شرح المختصر النافع؛ ج5، چ1، قم: جامعه مدرسین، 1407.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد؛ مفردات الفاظ القرآن، ج1، لبنان/سوریه: دار العلم/ الدار الشامیه، 1412.
شریفی، محسن و محمد جعفر حبیبزاده و محمد عیسایی تفرشی و محمد فرجیها؛ «انتساب مسئولیت کیفری به اشخاص حقوقی در نظام کیفری ایران و انگلستان»؛ آموزههای حقوق کیفری، ش6، پاییز و زمستان 1392، صص 88ـ57.
شریفی، محسن؛ مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در حقوق ایران و انگلستان؛ چ1، تهران: میزان، 1394.
شریفی، محسن؛ «مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در نظام کیفری ایران و فرانسه»؛ دیدگاههای حقوقی قضایی، ش75 و 76، تابستان 1395، صص 116ـ81.
مجیدی نظامی، سید مهدی؛ بررسی و تحلیل مستحدثه در مباحث اجرای حدود از منظر فقه امامیه؛ رساله علمی سطح 4، حوزه علمیه قم، 1396.
محقق حلی، نجم الدین جعفر؛ شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام؛ ج4، چ2، قم: موسسه اسماعیلیان، 1408.
موسوی مجاب، سید درید و رفیع زاده، علی؛ «دامنه مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در قانون مجازات اسلامی»؛ فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، ش13، زمستان 1394، صص 169ـ147.
نبیپور، محمد؛ «شرایط مسئولیت کیفری در لایحه قانون مجازات اسلامی»؛ مجله تعالی حقوق، ش7، مهر و آبان 1389، صص 144ـ127.
نجفی، محمد حسن؛ جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام؛ ج41، چ7، بیروت: دار احیاء العربی، 1404.
یوسفیان شوردلی، بهنام؛ «مسئولیت اشخاص حقوقی در جرایم اقتصادی یا سازمانیافته: رویکردهای نوین ملی و بینالمللی»؛ مجله تحقیقاتی حقوقی، ش56، زمستان 1390، صص 408ـ371.
Blumberg, Phillip I.; The Multinational Challenge to Corporation Law; New York: Oxford University Press, 1993.
Colvin, Eric; ‘ Corporate Personality and Criminal Liability’; Criminal Law Forum, 6(1), 1995.
Fisse, Brent & Braithwaite, John; Corporation Crime and Accountability, Cambridge: Cambridge University Press, 1993.
Pieth, Mark & Ivory Radha; ‘Corporate Criminal Liability Principle in Overview’; Emergence and Convergence 9, 2011.
Pinto, Amanda & Martin. Evance; Corporate Criminal Liability, London: University of London Press, 2003.
Simpson, Philip; ‘Vicarious Liability’; in: Reid K. G. & Zimmerman R.(eds), A History of Private Law in Scotland, Vol. 2, Oxford University Press, 2000.
Wells, Celia K.; ‘Corporate Criminal Responsibility’; in: S. Tully (ed.), Research Handbook on Corporate Responsibility, London: Oxford University Press, 2005.
Wells, Celia K.; ‘Criminal Responsibility of Legal Person in Common Law jurisdictions’; Paper for OECD Anti-Corporation Unit, Paris; 2000.
Yeats, Ian & Gliker, Paula & Lukham, Mary; Law of Tort, London: University of London Press, 2005