امکان‌سنجی اجرای احکام فقه امامیه درمورد اموال خارج از حاکمیت دولت‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 عضو هیئت علمی دانشکده حقوق دانشگاه قم

چکیده

اموال خارج از حاکمیت دولت‌ها که در مناطقی شامل دریاهای آزاد، جو، ماورای جو و قطب جنوب واقع گردیده‌اند، از دریاها، منابع معدنی، آبزیان، حیوانات خشکی، مدارهای ماهواره‌ای، اجرام سماوی، جو و ماورای جو تشکیل شده است. با توجه به گستره مفهوم انفال در فقه امامیه، می‌توان اموال خارج از حاکمیت دولت‌ها به جز مواردی که موضوعاً از ذیل مفهوم انفال خارج می‌گردد را جزء انفال به حساب آورد. اجرای انفال به عنوان یک مفهوم حاکمیتی نیازمند تشکیل حکومت است. مناطق خارج از محدوده حاکمیت تمام دولت‌ها،‌ به لحاظ اجرای احکام انفال به دو گروه تقسیم می‌شود: نخست وجود معاهده‌ای که حکومت اسلامی به آن محلق شده یا معاهده‌ و عرف بین‌المللی که الزام‌آور است و دوم عدم وجود معاهده یا عرف بین‌المللی خاص در مورد آن منطقه. در حالت نخست احکام انفال به واسطه عمل به اصل «اوفوا بالعقود» و حفظ نظم عمومی بین‌المللی اجرا نمی‌گردد و به مقررات بین‌المللی رجوع می‌شود و در حالت دوم احکام انفال تا میزان اقتدار حکومت اسلامی و همچنین نسبت به اتباع حکومت در منطقه خارج از حاکمیت دولت‌ها اجرا می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات