Protecting the right to fertility of women with disabilities in the Iranian legal system and international instruments

Document Type : Original Article

Authors

1 PhD student in Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran Vice Chancellor for Research of the Sisters Seminary of Qom Province

2 Assistant Professor of Theology, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran

Abstract

Following Iran's accession to the Convention on the Rights of Persons with Disabilities in 2008, the Government of Iran has made international obligations to protect persons with disabilities, including the protection of the fertility of persons with disabilities.In the implementation of the mentioned obligations, ambiguities and questions are raised in the field of the scope of rights that can be protected in this field and its jurisprudential and legal bases.The present article examines the obligations of the Islamic Republic of Iran regarding the reproductive rights of women with disabilities from the perspective of international law and domestic law with a comparative approach between international instruments and domestic law (such as the Law on the Protection of the Rights of Persons with Disabilities, Family Law). ) And Imami jurisprudence. The results indicate that marriage and fertility are recognized in international law as "right" for persons with disabilities, and that the government is obliged to provide the necessary means to exercise these rights; But the legislature has ruled in the Family Protection Act that where a genetic defect in a disabled parent leads to fetal harm.This is while the jurisprudential principles are based on the Islamic incentive policy regarding procreation and childbearing as the most important function of marriage, including people with disabilities, and according to their first sentence, the right to marry and start a family and consequently fertility are not prohibited, and can not Without justifiable reason and relying only on physical disorders and disabilities, the ruling to abolish the right of reproduction for people with disabilities was issued and in accordance with jurisprudential rules such as public interest, repelling potential harm and attention to causes and affairs in the creation, government intervention should be to promote Services, supervision and health for the general public and prohibit generation despite conditions.

Keywords

Main Subjects


  1. آخوند خراسانی، محمدکاظم‌بن‌حسین؛ کفایةالأصول؛ قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1427ق.
  2. آشتیانی، محمدحسن؛ الرسائل التسع؛ قم: زهیر، 1425ق.
  3. احمدی، کامران؛ روان‌پزشکی آکسفورد 99؛ تهران: فرهنگ فردا، 1383.
  4. اخوان امجدی، مرجان، علی حسینی و معصومه سمیبر؛ «مسائل بهداشت باروری جنسی در زنان مبتلا به مشکلات جسمی حرکتی و ارائه راهکارها: مروری بر متون پژوهشی»، نشریه توانبخشی؛ ش3، پاییز 1395، ص261ـ264.
  5. اسماعیلی، محسن و محمدعلی الفت‌پور؛ حکومت (دائرةالمعارف حقوق عمومی)؛ تهران: دانشگاه امام صادق†، 1396.
  6. ایران، فریبا؛ میزان بررسی آگاهی والدین کودکان دارای معلولیت نسبت به مسائل حقوقی معلولان (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)؛ تهران: دانشگاه آزاد اسلامی (واحد تهران مرکز)، 1381.
  7. بهجت فومنی، محمدتقی؛ استفتائات؛ قم: دفتر معظم‌له، 1428ق.
  8. پژهان، علی؛ نگرش زنان معلول نسبت به فرزندآوری در شهر تهران (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)؛ تهران: دانشگاه آزاد اسلامی (واحد تهران مرکز)، 1394.
  9. تبریزى، جواد‌بن‌على؛ استفتائات جدید؛ قم: سرور، 1385.
  10. تیموری سندسی، سیده ام‌البنین؛ چالش‌های حقوق بشری ایدز (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)؛ تهران: دانشگاه شهیدبهشتی، 1389.
  11. جان‌قربان، رکسانا، رباب اطیف‌نژاد، علی تقی‌پور و محمود عباسی؛ «مروری بر مفهوم حقوق باروری و جنسی در اسناد بین‌المللی حقوق بشر»، مجله زنان مامایی و نازایی ایران؛ ش100، خرداد 1393، ص16ـ26.
  12. جباری، مصطفی و بهروز صابریان؛ «تک‌فرزندی مصداق سوءاستفاده از حق»، مطالعات فقه و حقوق اسلامی؛ ش11، 1393، ص51ـ76.
  13. جزایری، سیدعبدالله‌بن‌نورالدین؛ التحفة السنیة فی شرح نخبةالمحسنیة؛ [بی‌جا]: مخطوط، [بی‌تا].
  14. جعفری تبریزى (علامه جعفرى)، محمد تقى؛ رسائل فقهى؛ تهران: مؤسسه منشورات کرامت، 1419ق.
  15. جعفری لنگرودی، محمدجعفر؛ دوره متوسط حقوق مدنی: حقوق خانواده؛ چ4، تهران: گنج دانش، 1386.
  16. جعفری لنگرودی، محمدجعفر؛ مبسوط در ترمینولوژی حقوق؛ تهران: انتشارات گنج دانش، 1378.
  17. جمعى از پژوهشگران (زیر نظر سیدمحمود هاشمی شاهرودى)؛ فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت‰؛ قم: مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت‰، 1426ق.
  18. جمعى از پژوهشگران؛ مجله فقه اهل بیت‰ (فارسى)؛ قم: مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت‰، [بی‌تا].
  19. حرّ عاملی، محمد‌بن‌حسن؛ تفصیل وسائل‌الشیعة إلى تحصیل مسائل‌الشریعة؛ ج29، قم: مؤسسه آل‌البیت‰، 1414ق.
  20. حکمت‌نیا، محمود و همکاران؛ فلسفه حقوق خانواده (اصول و قواعد)؛ ج2، تهران: روابط ‌عمومی شورای فرهنگی اجتماعی زنان، 1386.
  21. حکمت‌نیا، محمود؛ فلسفه نظام حقوق زن؛ تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1390.
  22. حکیم، سیدمحسن؛ مستمسک العروةالوثقی؛ ج14، قم: انتشارات کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفیŠ، 1404ق.
  23. حکیم، محسن؛ نهج‌الفقاهة؛ نجف: مطبعةالعلمیه، 1371.
  24. حلّی، جعفربن‌حسن؛ معارج‌الأصول؛ تحقیق محمدحسین رضوی؛ قم: آل‌البیت‰، 1403ق.
  25. حلّى، یحیى‌بن‌سعید؛ الجامع للشرائع؛ قم: مؤسسة سیدالشهداء العلمیه، 1405ق.
  26. خمینی، سیدروح‌الله؛ استفتائات؛ قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1422ق.
  27. خمینی، سیدروح‌الله؛ تحریرالوسیلة؛ ترجمه علی اسلامی؛ چ21، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1425ق.
  28. خمینی، سیدروح‌الله؛ تحریرالوسیلة؛ ج2، قم: مؤسسه مطبوعاتی دارالعلم، [بی‌تا].
  29. خمینی، سیدروح‌الله؛ کتاب البیع؛ تهران: مؤسسه تنظیم نشر و آثار امام خمینیŠ، 1421ق.
  30. خمینى، سیدروح‌الله؛ نجاةالعباد؛ تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینىŠ، 1422ق.
  31. خوانساری نجفی، موسی‌بن‌محمد؛ منیةالطلاب؛ نجف: مطبعة المرتضویه، 1357.
  32. راسخ، محمد و مهناز بیات کمیتکی؛ «مفهوم مصلحت عمومی»، مجله تحقیقات حقوقی؛ ش56، اسفند 1390، ص93ـ119.
  33. رضوانی مفرد،احمد و انسیه نوراحمدی؛ «حقوق اشخاص دارای معلولیت در قانون حمایت از معلولان 1396 با رویکردی بر نامه امام علی† به مالک اشتر»، فصلنامه پژوهشنامه نهج‌البلاغه؛ ش32، زمستان 1399، ص61ـ80.
  34. شایان‌مهر، محرم و همکاران؛ «غربال‌گری پیش از ازدواج بتا تالاسمی در شهرستان ارومیه در سال 1393: یک گزارش کوتاه»، مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان؛ ش10، 1394، ص903ـ910.
  35. شبیری زنجانی، سیدموسی؛ کتاب نکاح؛ قم: رأی‌پرداز، 1419ق.
  36. شیرازی، میرزامحمدتقی؛ حاشیة لمکاسب؛ قم: الشریف الرضی، 1412ق.
  37. صفایی، حسین و اسدالله امامی؛ حقوق خانواده: نکاح و انحلال آن (فسخ و طلاق)؛ چ4، تهران: دانشگاه تهران، 1372.
  38. طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم؛ العروةالوثقی؛ قم: مؤسسة النشرالإسلامی، 1428ق.
  39. طوسی، محمد؛ النهایة فی مجرد الفقه والفتاوى؛ چ2، بیروت: دارالکتاب العربی، 1400ق.
  40. طوسی، محمد؛ تهذیب‌الأحکام؛ چ4، تهران: دارالکتب الإسلامیه، 1407ق.
  41. عابدی، سارا، افتخارالسادات حاجی‌کاظمی، فرشته حجدی و فاطمه حسینی؛ «مراقبت‌های بهداشت باروری دریافت‌شده طی دوران معلولیت در زنان معلول جسمی ـ حرکتی»، فصلنامه پرستاری ایران؛ ش39، پاییز 1382، ص30ـ40.
  42. قره‌داغی، عارف‌علی؛ «الإختبار لجینی والوقایة من‌الأمراض الوراثیة من منظور اسلامی»، مجلة التجدید؛ ش5، 1419، ص111ـ130.
  43. عاملی کرکی، علی‌بن‌حسین؛ جامع‌المقاصد فی شرح القواعد؛ ج13، چ2، قم: مؤسسه آل‌البیت‰، 1414ق.
  44. عباسی، حسن، علی‌اکبر پورفتح‌الله و ابوالفضل اصغری؛ «حق فرزندآوری زوج‌های دارای معلولیت ژنتیکی در اسناد بین‌المللی حقوق بشر و نظام حقوقی»، نشریه حقوق پزشکی؛ ش33، تابستان 1394، ص89ـ116.
  45. عباسی، محمود، غزاله دهقانی و راحله رضایی؛ «الزامات حقوقی اسناد بین‌المللی در قبال بهداشت و سلامت عمومی و چالش‌های فراروی آن»، مجله علمی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران؛ ش2، 1394، ص138ـ146.
  46. علی‌احمدی، حسین؛ نقش مصلحت نظام در فقه اسلام (احکام حکومتی و مصلحت)؛ ج1، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینیŠ، 1378.
  47. علیدوست، ابوالقاسم؛ فقه و مصلحت؛ تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1389.
  48. عمید، حسن؛ فرهنگ فارسی؛ چ37، تهران: انتشارات امیرکبیر، 1394.
  49. فاضل موحدی لنکرانی، محمد؛ جامع‌المسائل؛ قم: امیر قلم، [بی‌تا].
  50. فیض کاشانی، محمدحسن؛ الوافی؛ اصفهان: کتابخانه امیرالمؤمنین على†، 1406ق.
  51. قرشى، سیدعلى‌اکبر؛ قاموس قرآن؛ چ6، تهران: دارالکتب الإسلامیه، 1412ق.
  52. کاتوزیان، ناصر؛ حقوق خانواده؛ تهران: شرکت سهامی انتشار، 1393.
  53. کاتوزیان، ناصر؛ حقوق مدنی: خانواده؛ ج1، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1382.
  54. کریمی و همکاران؛ «بار اقتصادی و هزینه‌های سلامت ناشی از بیماری‌های مزمن در ایران و جهان»، نشریه مدیریت اطلاعات سلامت (ویژه‌نامه اقتصاد سلامت)؛ ش7، بهمن و اسفند 1390، ص984ـ996.
  55. کلینى، محمد‌بن‌یعقوب؛ الکافی؛ چ4، تهران: دارالکتب الإسلامیه، 1429ق.
  56. متقی، سمیرا، آناهیتا سیفی و مجید درودیان؛ «اهمیت حق بر سلامت و جایگاه دولت در تحقق آن»، پژوهشنامه حقوق اسلامی؛ ش46، 1396، ص125ـ130.
  57. مجلسی، محمدباقر؛ ملاذالأخیار فی فهم تهذیب‌الأخبار؛ قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفیŠ، 1406ق.
  58. مجلسى، محمدتقى؛ روضةالمتقین فی شرح من لایحضره‌الفقیه؛ چ2، قم: مؤسسه فرهنگى اسلامى کوشانبور، 1406ق.
  59. محقق داماد، سیدمصطفی؛ ایقاع: اخذ به شفعه؛ تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، 1426ق.
  60. محقق داماد، سیدمصطفی؛ فقه پزشکی؛ تهران: انتشارات حقوقی، 1389.
  61. محقق داماد، سیدمصطفی؛ نظریه عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی 2؛ تهران: مرکز نشر اسلامی، 1397.
  62. محقق داماد، سیدمصطفى؛ بررسى فقهى حقوق خانواده ـ نکاح و انحلال آن؛ تهران‌: مرکز نشر علوم اسلامی‌، 1390.
  63. مرعشی، سیدمحمدحسن؛ دیدگاه‌های نو در حقوق؛ چ2، تهران: میزان، 1427ق.
  64. مشفق، محمود و سارا غریب؛ «تحلیلی بر رابطه ارزش فرزندان و باروری بین زنان تهرانی»، مجله مطالعات راهبردی زنان؛ ش58، زمستان 1391، ص93ـ120.
  65. معین، محمد؛ فرهنگ فارسی؛ ج2، چ4، تهران: آدنا: کتاب راه نو، [بی‌تا].
  66. مفید، محمد؛ المقنعة؛ قم: کنگره جهانى هزاره شیخ مفیدŠ، 1413ق.
  67. مکارم شیرازی، ناصر؛ احکام پزشکی؛ قم: مدرسه امام علی‌بن‌ابیطالب†، 1429ق.
  68. مکارم شیرازی، ناصر؛ استفتائات جدید؛ قم: مدرسه امام علی‌بن‌ابیطالب†، 1427ق.
  69. مکارم شیرازی، ناصر؛ تفسیر نمونه؛ تهران: دارالکتب الإسلامیه، 1375.
  70. منتظری، حسینعلی؛ حکومت دینی و حقوق انسان؛ قم: ارغوان دانش، 1429ق.
  71. موسوی بجنوردی، سیدحسن‌بن‌آقابزرگ؛ القواعدالفقهیة؛ قم: الهادی، 1419ق.
  72. موسوی گلپایگانى، سیدمحمدرضا؛ مجمع‌المسائل (للگلبایگانی)؛ چ2، قم: دارالقرآن‌الکریم، 1409ق.
  73. مؤمن، محمد؛ «تزاحم کارهای حکومت اسلامی و حقوق اشخاص»، مجله فقه اهل بیت‰؛ ش5 و 6، بهار و تابستان 1375، ص77ـ96.
  74. مؤمن، محمد؛ کلمات سدیدة فی مسائل جدیدة؛ قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، [بی‌تا].
  75. میرخانی، مجید؛ مبانی توان‌بخشی؛ تهران: انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی، 1378.
  76. میلانی‌فر، بهروز؛ روان‌شناسی کودکان و نوجوانان استثنایی؛ تهران: قومس، 1396.
  77. نباتی، نگار؛ حمایت از اشخاص دارای معلولیت در نظام بین‌المللی حقوق بشر؛ تهران: شهر دانش،
  78. نجفی، محمدحسن؛ جواهرالکلام فی شرح شرائع‌الإسلام؛ ج29، چ7، بیروت: دار إحیاء التراث‌العربی، 1404ق.
  79. نراقی، مولااحمد‌بن‌محمدمهدی؛ رسائل و مسائل؛ قم: کنگره نراقین، 1422ق.
  80. نیاورانی، صابر و احسان جاوید؛ «قلمرو حق سلامتی در نظام بین‌المللی حقوق بشر»، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی؛ ش41، مهر 1393، ص47ـ70.
  81. نیک‌کار، جمال و محمود امامی نمین؛ «بررسی احکام کنترل موالید و پیشگیری از بارداری با رویکردی بر ضرورت افزایش و بحران پیری جمعیت»، مجله علمی پژوهش‌های فقهی؛ ش2، تابستان 1398، ص363ـ382.
  82. هاشمی شاهرودی، سیدمحمود؛ فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت‰؛ ج1، قم: انتشارات مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، 1426ق.
  83. هاشمی، سیدحسین؛ مبانی فقهی حقوقی مجمع تشخیص مصلحت نظام؛ قم: مرکز مطالعات و پژوهش‌های حوزه علمیه، 1381.
  84. یوسفی، نریمان و علی پژهان؛ «بررسی وضعیت اشتغال معلولان در ایران»، فصلنامه جمعیت؛ بهار و تابستان 1390، ص1ـ22.