Designing a comprehensive family jurisprudence structure

Document Type : Original Article

Author

Assistant professor, Institute of Islamic Culture and Thought

Abstract

The general structure of Imami jurisprudence in the initiative of Mohaghegh Hali in the book Sharia al-Islam is divided into four parts and is classified into orships, contracts, agreements and special rules. In this general structure, which has been a common and accepted model until our time, the family does not have a specific epistemological position and a regular internal structure.
In addition, in the structure of Sharia al-Islam, the set of issues of family jurisprudence is limited to private law or inter-family relations and is not dedicated to important issues related to the relationship between the government and the Babi family and its issues have not been studied. Therefore, family jurisprudence is unrecognizable, incomplete and irregular and needs a new plan. The present article is in the position of designing a comprehensive structure and logical explanation of family jurisprudence. In the author's proposal, the general structure of family jurisprudence is divided into two parts; The first part is dedicated to issues related to private law and the second part to issues related to public law of the family and the system of issues of both sections has been identified and codified.

Keywords

Main Subjects

References

  1. آصف‌آگاه، سیدمحمدرضی؛ «تأملى بر ساختارهاى فقه مدون امامیه»، کاوشی نو در فقه اسلامی؛ ش3، پاییز 1392، ص117ـ140.
  2. آصف‌آگاه، سیدمحمدرضی؛ «تحلیل و نقد ساختارهای فقهی اهل سنّت»، پژوهش‌نامه مطالعات تطبیقی مذاهب فقهی؛ ش4، زمستان 1398، ص264ـ294.
  3. احمدی، بابک؛ ساختار و هرمنوتیک؛ تهران: گام نو، 1380.
  4. ارسطو؛ سیاست؛ ترجمه حمید عنایت؛ چ3، تهران: انتشارات آموزش انقلاب اسلامی، 1371.
  5. انوری، حسن؛ فرهنگ بزرگ سخن؛ تهران: انتشارات سخن، 1381.
  6. برجی، یعقوب‌علی؛ «نگاهی به دسته‌بندی باب‌های فقه»، فصلنامه فقه اهل بیت‰؛ ش3، پاییز 1374، ص241ـ262.
  7. جعفری لنگرودی، محمدجعفر؛ ترمینولوژی حقوق؛ چ6، تهران: کتابخانه گنج دانش، 1372.
  8. جوهرى، اسماعیل‌بن‌حماد؛ الصحاح ـ تاج‌اللغة و صحاح‌العربیة؛ بیروت: دارالعلم للملایین، 1410ق.
  9. حداد عادل، غلامعلی؛ دانشنامه جهان اسلام؛ تهران: بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، 1388.
  10. حسین‌زاده، حسین؛ «بررسی ساختار فقه»، قبسات؛ ش32، تابستان 1383، ص261ـ293.
  11. حلّی (محقق حلّی)، جعفر‌بن‌حسن؛ شرائع‌الإسلام فی مسائل الحلال والحرام؛ چ2، قم: مؤسسه اسماعیلیان‏، 1408ق.
  12. حلّی (محقق حلّى)، جعفر‌بن‌حسن؛ نکت النهایة؛ قم: دفتر انتشارات اسلامى، 1412ق.
  13. خمینی، سیدروح‌الله؛ تحریرالوسیلة؛ قم: مؤسسه مطبوعات دارالعلم، [بی‌تا].
  14. ربانی، محمدباقر؛ «فقه اجتماعی و بایسته‌های روش‌شناسانه آن (با تأکید بر اندیشه‌های آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی)»، دوفصلنامه فقه و اجتهاد؛ ش4، پاییز و زمستان 1394، ص79ـ101.
  15. زرقاء، مصطفی؛ المدخل الفقهی العام؛ بیروت: دارالفکر، [بی‌تا].
  16. سیوری حلّى، مقداد‌بن‌عبدالله؛ التنقیح‌الرائع لمختصرالشرائع؛ قم: انتشارات کتابخانه آیت‌الله مرعشى نجفى، 1404ق.
  17. صدر، سیدمحمدباقر؛ الفتاوى الواضحة وفقاً لمذهب أهل‌البیت‰؛ چ8، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات، 1403ق.
  18. صفایی، سیدحسین و سیدمرتضی قاسم‌زاده؛ حقوق مدنی اشخاص و محجورین؛ تهران: سمت، 1382.
  19. طالب‌احمدی، حبیب؛ «ماهیت حقوقی طلاق خلع»، مطالعات حقوقی (علوم اجتماعی و انسانی شیراز)؛ ش2، پاییز و زمستان 1391، ص91ـ115.
  20. طریحى، فخرالدین؛ مجمع‌البحرین؛ چ3، تهران: کتابفروشى مرتضوى، 1416ق.
  21. طوسى، محمدبن‌حسن؛ الخلاف؛ قم: دفتر انتشارات اسلامى، 1407ق.
  22. طهرانی، آقابزرگ؛ الذریعة إلی تصانیف‌الشیعة؛ چ2، بیروت: دارالأضواء، 1403ق.
  23. عاملی (شهید ثانی)، زین‌الدین‌بن‌علی؛ مسالک‌الأفهام إلى تنقیح شرائع‌الإسلام؛ قم: مؤسسة المعارف الإسلامیه، 1413ق.
  24. عاملى (شهید ثانى)، زین‌الدین‌بن‌على؛ الروضة‌البهیة فی شرح اللمعة‌الدمشقیة؛ قم: کتابفروشى داورى، 1410ق.
  25. عباسی، محمود، راحله رضائی و غزاله دهقانی؛ «مفهوم و جایگاه حقّ بر سلامت در نظام حقوقی ایران»، فصلنامه حقوق پزشکی؛ ش30، پاییز 1393، ص199ـ183.
  26. غزالی طوسی، ابوحامد محمد‌بن‌محمد؛ إحیاء علوم‌الدین؛ بیروت: دارالمعرفه، [بی‌تا].
  27. فاضل لنکرانی، محمد؛ اصول فقه شیعه؛ قم: مرکز فقهی ائمه اطهار‰، 1381.
  28. کاتوزیان، ناصر؛ گفت‌وگوهای فلسفه فقه؛ چ2، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی، 1380.
  29. کرباسی‌زاده، امین؛ «بازخوانی ساختار دانش فقه ناظر به اقتضائات معاصر»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی فقه؛ ش3، پاییز 1393، ص113ـ147.
  30. لاریجانی، صادق؛ گفت‌وگوهای فلسفه فقه؛ چ2، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی، 1380.
  31. محقق خراسانی، محمدکاظم؛ کفایة‌الأصول؛ تهران: کتابفروشی اسلامیه، 1409ق.
  32. مطهرى، مرتضی؛ مجموعه آثار؛ قم: انتشارات صدرا، 1368.
  33. مکی عاملی (شهید اول)، محمد‌؛ القواعد والفوائد؛ قم: کتابفروشى مفید، [بی‌تا].
  34. مکی عاملى (شهید اول)، محمد؛ ذکرى الشیعة فی أحکام‌الشریعة؛ قم: مؤسسه آل‌البیت‰، 1419ق.
  35. نجفى، محمدحسن؛ جواهرالکلام فی شرح شرائع‌الإسلام؛ چ7، بیروت: دار إحیاء التراث‌العربی، 1404ق.
  36. هدایت‌نیا، فرج‌الله؛ «ناداری شوهر؛ طلاق قضایی یا تأمین اقتصادی»، دوفصلنامه علمیـ پژوهشی مطالعات اسلامی زنان و خانواده؛ ش10، بهار و تابستان 1398، ص25ـ45.
  37. هدایت‌نیا، فرج‌الله؛ حقوق خانواده در جمهوری اسلامی ایران؛ قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1398.

Files

Share

How to cite

Statistics