%0 Journal Article %T رویکردشناسی حقوقی حجاب (با نگرشی انتقادی به برخورد کیفری با بی‌حجابی) %J حقوق اسلامی %I پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی %Z 1735-3270 %A هدایت نیا, فرج اله %A شوشتری, مهدی %A محمودی ضامن جانی, محمد رضا %D 2022 %\ 10/23/2022 %V 19 %N 74 %P 7-32 %! رویکردشناسی حقوقی حجاب (با نگرشی انتقادی به برخورد کیفری با بی‌حجابی) %K منع حجاب %K حجاب اختیاری %K حجاب الزامی %K جرم %K آسیب اجتماعی %R %X حجاب به‌معنای پوشیدگی بدن زن در برابر بیننده بیگانه، یک مسئله پرچالش حقوقی در عصر کنونی است. صاحب‌نظران دیدگاه‌های مختلفی را پیرامون آن مطرح می‌نمایند و دولت‌ها نیز سیاست‌های گوناگونی درباره آن اعمال می‌کنند. درحالی‌که در برخی کشورها، داشتن حجاب در ادارات، مدارس و دانشگاه‌های دولتی ممنوع است، در جمهوری اسلامی ایران حجاب در ادارات دولتی و اجتماعات عمومی، الزامی و بی‌حجابی جرم محسوب می‌گردد. دراین‌میان، بعضی کشورها از قانونگذاری درباره آن خودداری کرده و آن را امری شخصی قلمداد نموده و شهروندان را نسبت به حجاب یا بی‌حجابی مخیّر دانسته‌اند. این نوشتار به شیوه توصیفی ـ تحلیلی و با بهره‌گیری از آیات و روایات و منابع حقوقی، رویکردهای حقوقی مختلف پیرامون مسئله‌ی حجاب را در سه قسمت «منع حجاب»، «حجاب اختیاری»، و «حجاب الزامی» دسته‌بندی و مبانی هر کدام را ارزیابی نموده است. بر اساس نتایج پژوهش، حکم شرعی حجاب ماهیت اجتماعی دارد و به‌همین‌دلیل موضوع الزامات حقوقی قرار می‌گیرد. مبنای الزام به حجاب در حقوق اداری، مقررات استخدامی و شروط ضمن آن است و مبتنی بر آن، بی‌حجابی تخلف محسوب شده و تنبیهات انتظامی را در پی خواهد داشت. در حقوق شهروندی، بی‌حجابی به‌تنهایی (و صرف نظر از عناوین جزائی دیگر) ماهیت مجرمانه ندارد و به‌همین‌دلیل، مقابله کیفری با آن نادرست و پیامدهای دینی، سیاسی و اجتماعی دارد؛ درنتیجه بهتر است نظام تقنینی و قضایی جمهوری اسلامی ایران به بی‌حجابی به‌عنوان یک آسیب اجتماعی بنگرد. %U https://hoquq.iict.ac.ir/article_696768_7a9f0254abb2a5d2c40338992e3f0d30.pdf